تغذیه کودکان در ایام امتحانات

تغذيه نقش مستقيمي در عملکرد مغز دارد. برخي از مواد غذايي هستند که مي توانند فعاليت مغز را تا حد بسيار زيادي افزايش دهند. قصد داريم در اين مطلب به بررسي رژيم ها و مواد غذايي مناسب براي دوره امتحانات بپردازيم.

مادران هرکاري مي کنند تا به خيال خود فرزندانشان ازنظر تغذيه اي تقويت شده و در فصل امتحانات نمره هاي بهتري بگيرند، ولي نمي دانند همين دلسوزي ها نه تنها ممکن است به چاق شدن نوجوان منجر شود که خوردن بيش از حد اين همه مواد غذايي، او را خسته و خواب آلود هم مي کند.

تغذيه اثرات متعددي بر زندگي و وضع سلامت افراد مي گذارد که برخي از آنها در کوتاه مدت و برخي در درازمدت نمايان مي شود.

سوءتغذيه يا همان نداشتن توازن بين نياز واقعي بدن و آنچه به عنوان غذا دريافت مي شود، در درازمدت مي تواند بر يادگيري کودک تاثير بگذارد که البته اين وضع هم به دليل دريافت بيش از حد لزوم مواد غذايي بروز مي کند و هم کمتر از حد نياز.

مطالعات مختلف نشان داده است، دانش آموزاني که با کمبود آهن، روي يا يد روبه رو هستند، در يادگيري نيز مشکل دارند. از طرف ديگر، دانش آموزاني که وزن زيادي دارند و چاق هستند و بويژه کساني که چاقي هاي شکمي دارند نيز در ساعات مختلف دچار حالت خواب آلودگي مي شوند و خيلي خوب نمي توانند درس را درک کنند و ياد بگيرند.البته مسلما اين شرايط براي تمام دانش آموزان يکسان نيست و مثلا ممکن است دانش آموزي با اين که چاق است و اضافه وزن دارد، در زمينه يادگيري مشکلي نداشته نباشد. با اين حال، اين دانش آموزان هم اگر از برنامه غذايي مناسب استفاده کنند، حتما بازده بهتري خواهند داشت.

نظم وعده هاي غذايي، حجم و ترکيب غذا نيز ازجمله مواردي است که بر راندمان ذهني دانش آموزان تاثير مي گذارد.

وعده هاي غذايي؛ منظم و به اندازه کافي

با اين که مي گويند صبحانه مهم ترين وعده غذايي است و حتما بايد مصرف شود، اما خيلي ها به بهانه هاي مختلف، آن را از برنامه غذايي حذف مي کنند و صبح ها يا اصلا چيزي نمي خورند يا فقط به خوردن يک کيک يا بيسکويت و نوشيدن يک ليوان شير يا چاي اکتفا مي کنند.

در روزهاي امتحان نيز پس از پايان امتحان يا در فاصله ميان دو امتحان حتما بايد از ميان وعده هاي مناسب و مغذي استفاده شود، چون اين ميان وعده ها مي تواند از نظر بازيابي قدرت ذهني به دانش آموزان کمک کند بنابراين در روزهاي امتحان نيز به هيچ وجه نبايد نظم وعده هاي غذايي را به هم بزنيد.

هم‌چنين حجم غذا هم عامل مهمي است که هم در روزهاي امتحان و هم روزهايي که بچه ها مشغول مطالعه هستند، بايد به آن توجه کرد. به اين معني که اگر حجم غذايي که دانش آموز دريافت مي کند، بيش از حد نياز باشد موجب ايجاد خستگي و خواب آلودگي خواهد شد و اين شرايط بر وضع ذهني وي نيز تاثير مي گذارد. بنابراين توصيه مي شود حجم غذا به نسبت کم و تعداد وعده ها بيشتر باشد تا از بروز چنين مشکلاتي پيشگيري شود.

بهترين مواد غذايي براي صبحانه

اگر امتحان دانش آموز صبح برگزار مي شود، حتما بايد صبحانه اي مناسب مصرف کند. در اين وعده غذايي بايد منبعي از گروه لبنيات وجود داشته باشد و به همين دليل توصيه مي کنيم دانش آموزان در وعده صبحانه حتما شير کم چرب را هم بگنجانند.

از طرف ديگر، مصرف مواد غذايي حاوي پروتئين نيز براي کارکرد ذهني و بدني کودک مفيد و ضروري است و به همين دليل توصيه مي شود از اين مواد نيز استفاده کنيد.

براي وعده صبحانه، مصرف سفيده تخم مرغ پيشنهاد مي شود که حاوي پروتئين است و البته چون اغلب بچه ها به طور عادي منع مصرف تخم مرغ ندارند، مي توانند تخم مرغ را به صورت کامل بخورند. در صورتي که دانش آموز به هر دليلي نمي خواهد يا نمي تواند تخم مرغ مصرف کند، پنير نيز منبع خوبي از پروتئين است که مي تواند جايگزين آن شود .بعضي از خانواده ها هم عادت دارند صبح از خوراکي هايي مانند عدسي استفاده کنند که از نظر دکتر نيستاني خوردن اين مواد هم خوب است؛ البته به اين شرط که در حجمي کم و مناسب مصرف شود. گاهي هم بچه ها خيلي راحت نمي توانند صبحانه بخورند و بخصوص وقتي صبح زود از خواب بيدار مي شوند، مصرف مواد غذايي برايشان ناخوشايند و حتي دشوار است.اگر کودک ميل داشته باشد مي توانيد از غذاهايي مانند کتلت که از شب قبل باقي مانده است، براي صبحانه او استفاده کنيد، اما باز هم تاکيد مي شود در حجم کم. اگر صبح بتوانيد از يک واحد ميوه هم استفاده کنيد، بسيار خوب خواهد بود و اگر دانش آموز نمي خواهد ميوه بخورد، خوب است لقمه نان و پنيرش را همراه با گوجه و خيار بخورد تا از نظر ويتامين C نيازش تامين شود.

بهترين ميان وعده چيست؟

ميان وعده ها هم بسيار مهم است و به هيچ وجه نبايد حذف شود. بعضي ها مغز دانه ها را به عنوان ميان وعده انتخاب و مصرف مي کنند که از نظر مواد مغذي و بويژه املاح و فيبر نيز غني است، اما يادمان باشد که اين مواد از نظر کالري هم منبعي غني به حساب مي آيد و به همين دليل بايد در حد تعادل از آنها استفاده شود.

همچنين براي مصرف ميوه هم بايد نکاتي را در نظر داشته باشيم. توصيه مي‌شود به جاي اين که يک ظرف پر از ميوه در دسترس بچه ها قرار دهيد، ميوه ها را خرد کرده و آن را در جايي نزديک دانش آموزان بگذاريد تا آهسته و کم کم از آنها خورده و مصرف زياد ميوه موجب چاقي و اضافه وزن شان نشود.